Tot welke asmaat kun je een naaf afdraaien?

Wil je een naaf afdraaien voor een grotere asmaat, of een spiebaan? Dan is het belangrijk dat je voldoende ruimte overhoudt, zodat deze niet barst onder de krachten waarmee je werkt. Wij hanteren daarvoor een handige stelregel. Hoe dit zit en waar je verder op moet letten, legt onze productspecialist Eerjan uit in deze video.

Transcriptie

Vandaag gaan we het hebben over hoe ver je een naaf kunt afdraaien. Ik heb hier een naaf van een kettingwiel als voorbeeld. Er is een stelregel voor die wij zelf hanteren: 0,6 x naafdiameter. De 0,6 komt oorspronkelijk vanuit de koppelingsnaven – van de klauwkoppelingen die in elkaar vallen – en heeft alles te maken met de maximale krachten die op de naaf kan komen te staan.

Dit voorbeeld van een kettingwiel heeft een naaf van 80. Deze levert een mogelijke boring op van 0,6 x 80. Ik heb hier een ander voorbeeld van een kettingwiel. Deze heeft een broing van 35 in een naaf van 80. Aan de buitenkant zie je dat je genoeg ‘vlees’ overhoudt. Je ziet hier ook de spiebaan, dat die nog iets verder inloopt in het materiaal. Dat betekent dat de minste kracht, of het zwakste gedeelte, bij de spiebaan is. Zorg ervoor dat daar voldoende ‘vlees’ is.

Een naaf met daarop verschillende asmaten getekend.

Verschillende krachten op de as

Ik heb een aantal tekeningetjes gemaakt om te laten zien hoe de krachten op de naaf en de as werken. Op de as heb je radiale krachten die van boven- over onderop de as drukken. Je hebt axiale krachten die op de voor- of achterzijde van de as kunnen komen. En daarnaast heb je nog torsiekrachten: de roterende krachten die over de as gemaakt worden.

Als we in een naaf gaan boren met een spiebaan, zoals in dit voorbeeld, zie je dat hoe groter het gat wordt, hoe minder ruimte er voor de spiebaan overblijft. De spiebaan is het zwakste gedeelte binnen de naaf. Op het moment dat de ruimte tussen de spiebaan en de buitenzijde van de naaf te klein is, is de kans groter dat deze uit elkaar gaat scheuren.

Eerjan legt de werkingvan de verschillende krachten uit m.b.v. een whiteboard

Klemnaven gebruiken

In het voorbeeld zonder spiebaan heb ik even twee klemnaven meegenomen. Deze heb ik ook getekend om de asmaat weer te geven. Een is een doorgaande uitvoering die hem over de volledige lengte pakt. De andere uitvoering gebruik je bij een kleinere naaf. Bij deze klemnaaf zie je dat er aan de voorkant een verdikking hebt en aan de achterkant een verjonging waar hij klemt.

Eerjan houdt een klemnaaf met doorgaande uitvoering

Op dit kettingwiel is het uitgetekend. Bij de doorgaande klemnaaf blijft er voldoende materiaal over: 55 bij 80 buitenwerks en bij de klemnaaf met verjonging 42.

Op deze tekening zie je de krachten die naar buiten gaan. Zou je een klemnaaf nemen die te groot is voor het materiaal dan kan deze hem naar buiten stuk drukken. Dat is waarom wij de stelregel van 0,6 x naafdiameter hanteren. Dat is de maximale boring die wij in een naaf kunnen aanbrengen.

Kun je de asmaat groter maken? Absoluut. In een boring van een naaf van 80 kun je een boring van 75 maken. Het materiaal wordt wel zo dun dat je er geen spiebaan meer in trekt. Houd daar dus rekening mee.

Let op dat wanneer je met 0,6 zou gaan boren en je zou er nog een spiebaan bij op zetten, dat je nog genoeg materiaal overhoudt. Wanneer er extreme kracht op de as komt te staan, loop je het risico dat je naaf splijt wanneer deze dun is. Dat is in de basis waarop de richtlijn gebaseerd is. Je kunt hem dus groter boren, maar het is niet altijd verstandig.

Eerjan houdt een naaf met spiebaan vast

En zo bepalen wij de grootte waarin wij in de naaf kunnen boren.

Heb je een vraag over de beste asmaat van jouw naaf? Stel hem hieronder. Neem ook gerust contact met ons op wanneer je een andere technische vraag hebt.

*In deze video zijn de volgende producten gebruikt:
Kettingwiel 30 tands 1/2
Kettingwiel 1/2″ 30 tands spie 10mm Ø35mm
Spanelement CAL4F3055
Spanelement CAL3F3041